Utwór :
1. Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
2. W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:
1) wyrażone słowem, symbolami
matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne,
naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
2) plastyczne;
3) fotograficzne;
4) lutnicze;
5) wzornictwa przemysłowego;
6) architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;
7) muzyczne i słowno-muzyczne;
8) sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;
9) audiowizualne (w tym filmowe).
2. Ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia;
nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady
działania oraz koncepcje matematyczne.
3. Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną.
4. Ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.
Rodzaje licencji :
Freeware – licencja oprogramowania umożliwiająca darmowe rozprowadzanie aplikacji bez ujawnienia kodu źródłowego. Czasami licencja freeware zawiera dodatkowe ograniczenia (np. część freeware jest całkowicie darmowa jedynie do użytku domowego).
Sam termin został wymyślony przez Andrew Fluegelmana.
Programy na licencji freeware mogą być nieodpłatnie wykorzystywane, jednak zabrania się czerpania korzyści finansowych z ich dystrybucji przez osoby trzecie. Licencja nie dotyczy dystrybucji produktów (dokumentów, grafiki, innych programów itd.) stworzonych przy użyciu programów na licencji freeware, więc nie ogranicza możliwości ani nie narzuca konieczności pobierania opłat za wytworzone produkty.
Termin freeware bywa również używany jako synonim oprogramowania objętego tą licencją.
Public domain - w najwęższym znaczeniu jest to twórczość, z której można korzystać bez
ograniczeń wynikających z uprawnień, które mają posiadacze autorskich praw majątkowych,
gdyż prawa te wygasły lub twórczość ta nigdy nie była lub nie jest
przedmiotem prawa autorskiego. Pojęcie to wywodzi się z angielskiego
systemu common law
i początkowo oznaczało grunty należące do państwa, które zostały
udostępnione do bezpłatnego użytku publicznego, co później zostało
rozciągnięte na własność intelektualną,
która z różnych względów nie jest objęta ochroną prawa autorskiego i
może w związku z tym być wykorzystywana bezpłatnie przez każdego.
Shareware – rodzaj licencji programu komputerowego, który jest rozpowszechniany bez opłat z pewnymi ograniczeniami lub z niewielkimi opłatami do wypróbowania przez użytkowników w określonym czasie. Czasami po określonej liczbie dni (wersja trial) lub po określonej liczbie uruchomień za taki program trzeba zapłacić lub zrezygnować z korzystania z niego, odinstalowując go. Niektóre programy po skończeniu okresu próbnego same się usuwają w czasie pracy. Czasami producent oprogramowania wydaje jedną wersję na licencji shareware, a drugą (zazwyczaj z ograniczeniami, np. z blokadą dostępu do niektórych funkcji) na licencji freeware.
Trial – rodzaj licencji na programy komputerowe polegający na tym, że można go używać przez z góry ustalony czas (od 7 do 90 dni). Czasami zamiast ograniczenia na liczbę dni jest ograniczenie na liczbę uruchomień programu. Programy na tej licencji są w pełni funkcjonalne. Po upływie ustalonego czasu, jedyną rzeczą, na którą pozwoli program będzie rejestracja albo usunięcie z dysku twardego. Zazwyczaj wersje próbne rozprowadzane są na tej licencji.
Wersja demonstracyjna, demoware, demo, - wersja pokazowa próbna zwykle komercyjnego programu komputerowego.
Zazwyczaj jest to wersja o ograniczonej funkcjonalności w stosunku do
wersji pełnej lub wersja pełna o ograniczonej czasowo możliwości
wykorzystania. W przypadku gier komputerowych
jest to zwykle jeden poziom z finalnej produkcji. Firma Novell
specjalizująca się w oprogramowaniu sieciowym, umożliwiającym dostęp do
serwera setkom klientów jako demo udostępnia oprogramowanie
umożliwiające dostęp 2 klientów. Wersje demo są dołączane do czasopism
tematycznych, dostępne są także w Internecie zwłaszcza na stronach
producenta oprogramowania. Bywają także dema wysyłane na podany adres po
zamówieniu złożonym elektronicznie przy czym zamawiający pokrywa koszt
przesyłki oraz koszt nagrania i nośników. Niektóre firmy jako demo
traktują starsze, pełne wersje swojego oprogramowania. Dzieje się tak,
gdy w nowszej wersji uzyskano znaczną poprawę funkcjonalności lub gdy
system operacyjny starszego oprogramowania stracił na znaczeniu.
Pierwszym programem rozpowszechnianym jako postcardware był JPEGView Aarona Gilesa. Innym znanym przykładem jest gra Ancient Domains of Mystery, dzięki której autor kolekcjonuje kartki pocztowe z całego świata.
GNU - Powszechna Licencja Publiczna GNU (GNU General Public License) -
licencja wolnego i otwartego oprogramowania stworzona w 1983 roku przez
Richarda Stallmana i Ebena Moglena na potrzeby Projektu GNU,
zatwierdzona przez Open Source Initiative. Pierwowzorem licencji była
licencja Emacs General Public License. Wersja druga licencji GNU GPL
została wydana w roku 1991, a wersja trzecia – 29 czerwca 2007.
Odpowiedzialność karna:
- włamywanie się do komputera
- podrzucanie wirusa
- piractwo komputerowe
Dozwolony użytek prywatny:
Dozwolony
użytek prywatny oznacza, iż bez zgody twórcy wolno nie odpłatnie
korzystać z już rozpowszechnianego utworu w zakresie własnego
osobistego użytku (nie odnosi się to do projektu
architektonicznego).
Zakres
osobistego użytku obejmuje krąg osób pozostających w stosunku
pokrewieństwa, powinowactwa oraz pozostających w stosunkach
towarzyskich:
-
pokrewieństwo - jeden osobnik pochodzi od drugiego: pierwszy stopień (babcia-mama), drug stopień (babcia-wnuczka), trzeci stopień (babcia-prawnuczka);
-
powinowactwo - stosunek krewnych małżonka ze współmałżonkiem;
-
stosunki towarzyskie - oparte na przyjaźniach.
Dozwolony
użytek prywatny:
-
umożliwia korzystanie z utworu wyłącznie do swoich własnych, prywatnych potrzeb. Warunek: utwór musi być udostępniony za zgodą twórcy;
-
obejmuje wszelkie formy korzystania z utworu. Największe znaczenie ma reprodukcja utworów;
-
nie oznacza jednocześnie prawa do kilku czy kilkudziesięciu kopii utworu
Zasady korzystania z cudzych materiałów
TO, CZEGO NIE WOLNO ROBIĆ
1. Zamieszczenie (na własnej witrynie) cudzego tekstu i podpisanie go własnym nazwiskiem.
2. Zamieszczenie cudzego tekstu bez podania autora.
3. Wplatanie do własnych tekstów twórczych fragmentów cudzych tekstów jako własnych. Takie
fragmenty mogą się znaleźć w naszym tekście, ale ujęte w cudzysłów oraz właściwie opisane (autor, źródło fragmentu, jeśli jest to strona internetowa – wraz z podaniem linku).
6. Przeróbka i łączenie cudzych utworów bez zgody i wiedzy autora.
7. Przywłaszczanie sobie cudzych rozwiązań technicznych i webmasterskich w organizacji innego serwisu, sposobu jego funkcjonowania, interface’u, newslettera itd.
8. Zamieszczenie cudzego tekstu bez zgody autora (licencji autorskoprawnej).Autor może sobie nie życzyć, aby jego tekst znalazł się w jakimś niekorzystnym kontekście lub z innych względów nie życzyć sobie publikacji na jakiejś witrynie.
9. Zamieszczenie cudzego tekstu bez linka źródłowego zwłaszcza problem ten dotyczy „przytaczania” tekstów na różnych forach
CO MOŻNA ROZPOWSZECHNIAĆ?
Wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych w prasie, radiu i telewizji:
1. Już rozpowszechnione:
a. sprawozdania o aktualnych wydarzeniach,
b. aktualne artykuły i wypowiedzi na tematy polityczne, gospodarcze i społeczne,
c. aktualne zdjęcia reporterskie,
2. Krótkie wyciągi ze sprawozdań, artykułów i wypowiedzi
3. Przeglądy publikacji i utworów rozpowszechnionych,
4. Mowy wygłoszone na publicznych zebraniach i rozprawach ; nie upoważnia to jednak do publikacji zbiorów mów jednej osoby
5. Krótkie streszczenia rozpowszechnianych utworów
TO, CZEGO NIE WOLNO ROBIĆ
1. Zamieszczenie (na własnej witrynie) cudzego tekstu i podpisanie go własnym nazwiskiem.
2. Zamieszczenie cudzego tekstu bez podania autora.
3. Wplatanie do własnych tekstów twórczych fragmentów cudzych tekstów jako własnych. Takie
fragmenty mogą się znaleźć w naszym tekście, ale ujęte w cudzysłów oraz właściwie opisane (autor, źródło fragmentu, jeśli jest to strona internetowa – wraz z podaniem linku).
6. Przeróbka i łączenie cudzych utworów bez zgody i wiedzy autora.
7. Przywłaszczanie sobie cudzych rozwiązań technicznych i webmasterskich w organizacji innego serwisu, sposobu jego funkcjonowania, interface’u, newslettera itd.
8. Zamieszczenie cudzego tekstu bez zgody autora (licencji autorskoprawnej).Autor może sobie nie życzyć, aby jego tekst znalazł się w jakimś niekorzystnym kontekście lub z innych względów nie życzyć sobie publikacji na jakiejś witrynie.
9. Zamieszczenie cudzego tekstu bez linka źródłowego zwłaszcza problem ten dotyczy „przytaczania” tekstów na różnych forach
CO MOŻNA ROZPOWSZECHNIAĆ?
Wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych w prasie, radiu i telewizji:
1. Już rozpowszechnione:
a. sprawozdania o aktualnych wydarzeniach,
b. aktualne artykuły i wypowiedzi na tematy polityczne, gospodarcze i społeczne,
c. aktualne zdjęcia reporterskie,
2. Krótkie wyciągi ze sprawozdań, artykułów i wypowiedzi
3. Przeglądy publikacji i utworów rozpowszechnionych,
4. Mowy wygłoszone na publicznych zebraniach i rozprawach ; nie upoważnia to jednak do publikacji zbiorów mów jednej osoby
5. Krótkie streszczenia rozpowszechnianych utworów